ฉนวนกันความร้อน (Insulation) เป็นวัสดุที่ใช้ในการลดการสูญเสียความร้อนหรือความเย็นระหว่างสองสิ่งของที่มีอุณหภูมิต่างกัน ภายในฉนวนกันความร้อนจะมีโครงสร้างที่ช่วยลดการสะสมของความร้อน หรือเป็นตัวกั้นที่ยังให้ความพอดีเพื่อลดการสูญเสียความร้อนจากแหล่งความร้อนสู่แหล่งความเย็นหรือกลับกัน
ฉนวนกันความร้อนมักถูกใช้ในการกันความร้อนหรือความเย็นในอาคารและโครงสร้าง การใช้ฉนวนกันความร้อนมีประโยชน์หลายอย่าง เช่น:
1. ลดการสูญเสียความร้อน ฉนวนกันความร้อนช่วยลดการสูญเสียความร้อนจากภายในอาคารหรือโครงสร้าง ซึ่งช่วยให้อาคารคงอุณหภูมิในระดับที่ต้องการและประหยัดพลังงานในการระบายความร้อนหรือเย็น
2. ป้องกันการความร้อนหรือเย็นภายนอก ฉนวนกันความร้อนช่วยกันป้องกันการสะสมความร้อนหรือความเย็นจากภายนอก เช่น ความร้อนจากแสงแดดหรือความหนาวจากอากาศภายนอก
3. ลดเสียง ฉนวนกันความร้อนยังสามารถช่วยลดเสียงจากภายนอกที่เข้ามาในอาคารได้ เช่น เสียงจากการรบกวนจากภายนอก